Handel w Internecie rozwija się od 1971 roku, kiedy po raz pierwszy dokonano sprzedaży online. Stało się dzięki programowi ARPANET, który umożliwił realizację transakcji pomiędzy Laboratorium Sztucznej Inteligencji Uniwersytetu Stanford a Instytutem Technologii w Massachusetts w USA. Od tamtej pory sporo się zmieniło. Branża e-commerce stała się powszechna i ogólnie dostępna. Od 2013 roku do końca 2017 roku wielkość globalnej sprzedaży w e-commerce wzrosła o ponad 44 proc. Nie ma specjalnych ograniczeń, każdy może zostać zarabiać w Internecie i zostać właścicielem e-sklepu. Trzeba oczywiście posiadać odpowiednią wiedzę i zwracać uwagę na kilka aspektów. Jednym z najważniejszych czynników na początku przygody z e-commerce jest wybór odpowiedniej platformy.
Która platforma dla mojego e-sklepu?
W momencie podjęcia decyzji o założeniu e-sklepu, stajemy przed niełatwym wyborem: którą platformę wybrać? Na rynku dostępnych jest sporo systemów e-commerce, duża część z nich to naprawdę profesjonalne i funkcjonalne platformy. Przy wyborze trzeba zwrócić uwagę na kilka istotnych czynników. Przede wszystkim musimy dokonać analizy: jakie funkcjonalności ma posiadać docelowe narzędzie, w jakim modelu biznesowym chcemy współpracować. Platformy oferowane są w kilku modelach biznesowych, niektóre z nich oferują równolegle kilka modeli współpracy. Najbardziej powszechne modele biznesowe oferowane przez platformy e-commerce, to:
- Saas (Software as a Service) – oprogramowanie jako usługa: opłata w modelu płaconego co miesiąc abonamentu. W tym modelu otrzymujemy support techniczny, wsparcie marketingowe i sprzedażowe. Jednak sklep jest przez nas wynajmowany nie mam go na stałe.
- Open Source – darmowe oprogramowanie sklepu internetowego; model w wielu przypadkach powiązany z opcją dokupienia dodatkowych modułów i wtyczek. W dużej większości przypadków wiąże się także z wykupem własnej domeny, hostingu oraz administrowania systemem we własnym zakresie. Stworzenie sklepu o ten sposób dostajemy na własność.
Nie ma jednej złotej reguły potwierdzającej, która e-platforma jest najlepsza. Mamy do wyboru naprawdę wiele znakomitych rozwiązań. Niektóre systemy oferują prostą i szybką konfigurację, do przygotowania w zasadzie we własnym zakresie. Inne systemy wymagają nieco bardziej zaawansowanej wiedzy IT. Wszystko zależne jest tak naprawdę od naszych realnych potrzeb (funkcjonalności e-sklepu, zaawansowania CMS), naszego biznesplanu i czasu, jaki poświęcamy na rozwój systemu oraz przede wszystkim – budżetu jakim dysponujemy. Rozbudowana i zaawansowana e-platforma wymaga zdecydowanie większych nakładów finansowych, niż na przykład wynajem sklepu w modelu Saas.
Według serwisu Ecommerce Polska, zdecydowana większość – 84 proc. polskich e-sklepów korzysta z gotowych systemów (Saas, Open Source), a tylko 16% z nich decyduje się na wdrożenie własnego, dedykowanego,oprogramowania. Na co stawiają e-sklepy? Przede wszystkim na szeroki zakres funkcjonalności (71 proc.) i obsługę integracji z porównywarkami cenowymi (55 proc.). Ważne są także obsługa płatności elektronicznych (49 proc.) i darmowe aktualizacje (46 proc.). Około 20 proc. właścicieli e-sklepów oczekuje elastycznej, stałej obsługi i dobrej komunikacji ze strony dostawcy. Ważne czynniki to także połączenie platformy z zewnętrznymi systemami magazynowymi, serwisami kurierskimi, płatniczymi i księgowymi.
Oprogramowania płatne vs. bezpłatne – co jest lepsze dla mojego e-sklepu?
Z całą pewnością bezpłatne oprogramowanie jest dobrym rozwiązaniem dla osób/ firm zaczynających przygodę z e-commerce. Sklep rozpocznie sprzedaż online, a zaoszczędzone środki można przeznaczyć na przykład na marketing czy stopniowy rozwój technologiczny. Istnieje na rynku sporo bezpłatnych platform e-commerce spełniających dedykowane potrzeby przedsiębiorców internetowych. Według serwisu Alterweb, dużym plusem w użytkowaniu darmowej platformy e-commerce jest fakt, że podstawowe opcje, niezbędne do stworzenia sklepu, oferowane są za free przez niemal cały okres rozbudowywania sklepu. Oznacza to przede wszystkim posiadanie darmowej bazy danych, zaprojektowania katalogów oraz możliwość implementacji gotowej strony do sieci.
Właściciel e-sklepu może oczywiście korzystać z modułów płatnych, ale w momencie kiedy platforma osiągnie określony stopień dojrzałości rynkowej i stanie się rozbudowaną platforma zakupową. Ważna rzecz – optymalizacja bezpłatnej platformy e-commerce i działania SEO. W momencie podejmowania decyzji warto od razu zdecydować się na platformę, która jest zoptymalizowana pod wyszukiwarkę internetową. Wersje płatne systemów e-commerce nie oferują takiej opcji. Nawet jeżeli decydujemy się na gotowe, bezpłatne rozwiązanie, należy pamiętać o takich funkcjonalnościach, jak: proces sprzedaży, ścieżka zakupowa klienta, sposób realizacji zamówienia i transakcje, zarządzanie magazynem, analityka czy formy płatności. Polska staje się coraz bardziej zaawansowanym rynkiem e-commerce.
Na najbardziej rozwiniętych rynkach e-commerce już ponad 50-60 proc. sprzedaży w Internecie dokonywanych jest przez urządzenia mobilne. Każdy e-sklep musi być w obecnych czasach dostosowany do urządzeń mobilnych, takie jak smartfony czy tablety. Należy wybrać taką platformę, która w ramach abonamentu (zdarzają się także opcje bezpłatne) oferuje nam do wyboru efektywne i nowoczesne szablony RWD, gwarantujące poprawne wyświetlanie naszej witryny na ekranie smartfona czy tabletu.
Wspominaliśmy powyżej kwestie hostingu. W opcji bezpłatnej w zasadzie w każdym przypadku kwestia hostingu i administracji strony leżeć będzie w naszej gestii. W opcji komercyjnej e-platformy oferują w ramach stałego abonamentu nielimitowany i stabilny hosting. Hosting powinien być odpowiednio zabezpieczony (certyfikaty bezpieczeństwa, certyfikat SSL). Ty, jako właściciel sklepu możesz się wtedy skupić na rozwoju e-sklepu, rozwijaniu oferty produktowej, działaniach z obszaru marketing, sprzedaż, social media.
Przegląd najbardziej popularnych platform e-commerce
Platforma PrestaShop
Jedną z najbardziej popularnych platform e-commerce w Polsce jest PrestaShop (do pobrania na stronie https://www.prestashop.com/pl/). System jest niezwykle prosty do zainstalowania, intuicyjny i funkcjonalny. Mamy do wyboru dwie bezpłatne opcje: samodzielne pobranie i instalację, z dostępem do kodu źródłowego oraz wersję Cloud – instalacja automatyczna, w zestawie z hostingiem. W obu wersjach oferowane jest wsparcie techniczne 24/7.
Z PrestaShop skorzystało ponad 250.000 sklepów. Firma oferuje gotowy do użycia szablon, który może być spersonalizowany za pomocą narzędzia konfiguracji umożliwiającego zmianę czcionki oraz kolorów. PrestaShop oferuje szablony w wersji responsywnej, wyświetlają się na każdym modelu smartfona i tabletu. Do wyboru mamy ponad 2000 szablonów. W opcji Addons Marketplace PrestaShop znajduje się duży wybór dodatków, wizualizacji, szablonów graficznych. W opcji serwisy znajdziemy konkretne porady partnerów PrestaShop, ekspertów e-commerce na temat prowadzenia biznesu w Internecie. Serwis oferuje także możliwość migracji na PrestaShop, w momencie kiedy korzystamy z innego rozwiązania. Program Cart2Cart umożliwia według twórców szybką, sprawną i bezproblemową technologicznie migrację dowolnego e-sklepu. Transfer na platformę PrestaShop jest płatny, dokładna wartość zależna jest od liczby produktów, klientów i zamówień. Firma daje 100 proc. gwarancję braku przestojów podczas działania sklepu, nawet podczas procesu migracji.
Platforma Magento
Kolejna popularna e-platforma dostępna dla polskich przedsiębiorców internetowych to Magento. Na silniku Magento działa około 12-15 proc. sklepów internetowych w skali całego świata. Jest otwarte oprogramowanie sklepu internetowego, udostępniane na licencji Open Software License w wersji 3.0. Magento jest bardzo popularnym systemem, jedną z najbardziej rozbudowanych platform do działalności e-commerce. Platforma oferuje takie funkcjonalności, jak: rozbudowany system analiz, raportowania, system zarządzania produktami, wersję mobilną, dedykowane systemy płatności. Skrypt daje możliwość prowadzenia kilku sklepów równolegle i zarządzanie nimi z poziomu jednego panelu administracyjnego. Informatycy podkreślają, że platforma Magento dzięki dobrze przemyślanej i funkcjonalnej architekturze oferuje w zasadzie nieograniczone możliwości rozbudowy e-sklepu. Wykorzystanie Magento do prowadzenia sklepu internetowego daje posiadaczom e-sklepu pełną kontrolę nad zawartością oraz użytecznością witryny. Magento oferuje rozbudowane narzędzia, które pozwalają na realizację kampanii marketingowej, optymalizację pod kątem SEO oraz pełną personalizację oferty do potrzeb klientów. Sklep postawiony na platformie Magento ma możliwość rozbudowy kolejnych wersji językowych, aspekt niezwykle istotny dla firm planujących ekspansję globalną. Co ciekawe, na stronie Magento możemy znaleźć dedykowane, szyte na miarę rozwiązania dla poszczególnych kategorii e-commerce: small business, B2B, fashion, sport. Dostępne są zaawansowane opcje z płatnością w modelu SAAS (ceny od 89 $/ miesiąc). Do funkcjonalności i zalet platformy Magento zaliczyć można: intuicyjne zarządzanie serwisem przez panel administracyjny, obsługa i support międzynarodowy, wsparcie w pozycjonowaniu i działaniach SEO, zarządzanie płatnościami, tworzenie i zarządzanie katalogiem produktów, zarządzanie zamówieniami, zaawansowany system analiz i raportowania. System posiada także kilka wad. Jedną z nich, jak możemy przeczytać na forach internetowych użytkowników Magento, jest mocne obciążenie serwera i wykorzystanie zasobów systemowych. Powoduje to trudność w instalacji skryptu Magento na wybranych serwerach wirtualnych. Konieczna jest wtedy implementacja serwerów dedykowanych.
Shopify
Kolejną, bardzo prężnie rozwijającą się platformą e-commerce jest Shopify. Zalety rozwiązań Shopify potwierdza prawie 250.000 tysięcy sprzedawców w 150 krajach. Firma stosuje szereg innowacyjnych rozwiązań, takich jak integracja z Amazonem, system płatności Apple Pay, Android Pay czy system płatności kartą debetową we wszystkich Shopify POS. Shopify weszło też intensywnie w ekosystem social media, umożliwia sprzedaż za pośrednictwem portali Pinterest (Buyable Pins), Facebook (Facebook Shop), Twitter (Twitter Buy Now). Shopify umożliwia zaprojektowanie platformy według naszego uznania i naszych potrzeb za pośrednictwem kreatora online, możemy w tej opcji skorzystać z 14-dniowej wersji bezpłatnej. Do wyboru jest ponad 100 szablonów w wersji Premium ale też kilkaset szablonów w wersji darmowej. Wszystkie szablony podzielone są na dedykowane kategorie produktowe, wybierane w zależności od branży, w jakiej działamy. Do personalizacji szablonu nie jest potrzebna wiedza z obszaru HTML, CSS. Wszystkie oferowane przez Shopify szablony działają w wersji responsywnej, dostosowane są do wyświetlania na ekranach z system operacyjnym iOS i Android. Ciekawą, dodatkową opcją jest Shopify App Store, pluginy z aplikacjami stanowiące dodatkową wartość handlową. Ceny za użytkowanie Shopify zaczynają się od 9 $/ miesiąc, dostęp do wersji nielimitowanej wynosi 179 $/ miesiąc. W dowolnym momencie możemy oczywiście konfigurować i personalizować opcje, w zależności od naszego realnego zapotrzebowania.
Shoper
Wartym uwagi, niedrogim i funkcjonalnym systemem jest Shoper (https://www.shoper.pl). Platforma reklamuje się jako sklep internetowy z własnymi płatnościami online, integracją z Allegro, Ceneo, programem Subiekt oraz integracją z systemami największych firm kurierskich. Shoper gwarantuje sprawną i niezawodną logistykę, podkreśla profesjonalną obsługę klienta i wsparcie 24/7. Firma prowadzi dla swoich użytkowników Uniwersytet E-commerce Shoper, w ramach którego w trakcie bezpłatnych webinarów przekazywana jest wiedza z obszaru e-commerce i wszystkich aspektów dotyczących handlu w Internecie. Shoper oferuje wiele dodatków, typu: skórki graficzne, indywidualnie spersonalizowane grafiki, program do fakturowania, certyfikaty SSL, pakiet korzyści dostarczanych przez parnterów oraz listę wartości dodanych oferowanych bezpośrednio przez partnerów Shoper. Ceny za skorzystanie z platformy Shoper zaczynają się od poziomu 26 zł/ miesiąc do 75 zł/ miesiąc (pełna integracja z Allegro, sklep na Facebook).
Inne platformy e-commerce
Inne znane i powszechne, także w Polsce platformy e-commerce, to między innymi: Woocommerce (wtyczka do WordPress), OpenCart, ZenCart, Kalio, BigCommerce, Demandware, IBM WebSphere Commerce, Oracle ATG Web Commerce, Drupal Commerce.
W ramach tworzenia czy rozwoju platformy e-commerce koniecznie trzeba wspomnieć o popularnym i niezwykle na całym świecie programie Drupal (https://www.drupal.com/). Drupal to system do zarządzania treścią na stronie internetowej i framework, oferuje opcję Content as a Service. Cechami wyróżniającymi Drupal, według Wikipedii, jest system segmentów (ang. node) i taksonomii. Taksonomia to rozbudowany moduł służący do porządkowania treści według kategorii. Jego zastosowania są jednak znacznie szersze. Dzięki wsparciu dla zaawansowanych rozwiązań optymalizacyjnych takich jak Varnish, APC, Memcache i Master Slave Replication nadaje się do zaawansowanych stron posiadających duże obciążenie. Drupal automatycznie tworzy kanały informacyjne RSS, wyposażony jest również w system skórek PHPTemplate, ułatwiający zmianę wyglądu strony. System wykorzystuje język PHP, współpracuje z bazami danych: MySQL, PostgreSQL, SQLite, MariaDB, MongoDB, Microsoft SQL Server. O zaawansowaniu i profesjonalizmie programu Drupal świadczą firmy czy jednostki publiczne, które z niego korzystają. Wymienić można na przykład takie serwisy, jak: whitehouse.gov, data.gov.uk, premier.gov.pl.
O czym nie można zapomnieć?
Pamiętajmy, przy wyborze platformy do naszego e-sklepu musimy kierować się kilkoma istotnymi czynnikami. Na początku ustalmy nasze konkretne potrzeby i priorytety. Jeżeli nie mamy odpowiedniej wiedzy i doświadczenia czy wsparcia specjalisty IT, trzeba rozważyć wybór jednego z gotowych i dostępnych na rynku rozwiązań. Do finalnej decyzji potrzebujemy takich informacji, jak: budżet, którym dysponujemy, oferta produktowa (i jej rozwój, zgodnie z biznesplanem), organizacja zarządzania magazynem, dostępne usługi e-commerce pozwalające na bieżącą realizację zamówień. Ważne jest wsparcie techniczne i merytoryczne ze strony dostawcy oprogramowania. W przypadku planowanej ekspansji zagranicznej, już na samym początku musimy przygotować opcję rozwoju platformy w kolejnych wersjach językowych.